HomeOogzorgAstigmatisme

Wat is astigmatisme?

Als je last hebt van astigmatisme, dan heb je zowel moeite met dichtbij als veraf zien. Dit wordt veroorzaakt door een afwijkende vorm van het hoornvlies (de buitenste beschermlaag van je oog). Normaal gesproken is dit hoornvlies rond, waardoor licht dat via je oog binnenkomt precies op je netvlies valt. Als je astigmatisme hebt, dan is het hoornvlies ovaal. Hierdoor kunnen lichtstralen voor en/of achter het netvlies vallen, in plaats van op het netvlies. Dit zorgt voor vervormd en wazig zicht. Astigmatisme komt zowel bij kinderen als volwassenen vaak voor en kan samengaan met bijziendheid of verziendheid. 

Astigmatisme wordt ook wel een cilinderafwijking genoemd.

Er bestaan verschillende soorten astigmatisme, namelijk:

  • Myopisch astigmatisme: bij deze vorm vallen lichtstralen vlak vóór het netvlies, in plaats van op het netvlies, net als bij bijziendheid. 

  • Hypermetropisch astigmatisme: bij deze vorm vallen lichtstralen achter het netvlies, in plaats van op het netvlies, net als bij verziendheid. 

  • Gemengd astigmatisme: bij deze vorm vallen lichtstralen zowel vóór als achter het netvlies, in plaats van op het netvlies. 

Ook maken we een onderscheid tussen: 

  • Regelmatig astigmatisme: bij deze vorm is het oppervlak van het hoornvlies glad en regelmatig. Deze vorm van astigmatisme komt het meest voor. 

  • Onregelmatig astigmatisme: bij deze vorm is het oppervlak van het hoornvlies onregelmatig (denk aan een maanlandschap). Dit kan bijvoorbeeld komen door letsel of littekenvorming op het oog. Deze vorm van astigmatisme komt niet veel voor. 

Wat zijn de symptomen van astigmatisme?

De symptomen van astigmatisme zijn:

  • Wazig zien, zowel dichtbij als veraf. 

  • Het gevoel hebben dat je je ogen niet goed kunt scherpstellen. 

  • Regelmatig met je ogen knijpen of in je ogen wrijven om scherp te kunnen zien. 

  • Schitteringen zien. 

  • Dubbelzien. 

  • Nummers en letters die op elkaar lijken niet goed uit elkaar kunnen houden. 

  • Pijnlijke en/of vermoeide ogen. 

  • Hoofdpijn. 

  • Duizeligheid. 

  • Slecht zicht in het donker (nachtblindheid). Dit kan van invloed zijn op autorijden. 

Wat is de oorzaak van astigmatisme?

Astigmatisme kan diverse oorzaken hebben, namelijk:

  • Erfelijkheid. Dit is de belangrijkste oorzaak van astigmatisme. Als iemand in jouw familie astigmatisme heeft, dan is de kans groot dat jij hebt ook hebt of krijgt. 

  • Letsel of littekenvorming aan het oog, bijvoorbeeld door een ongeval. 

  • Keratoconus. Dit is een aangeboren oogafwijking waarbij het hoornvlies net onder het midden dunner is dan normaal, waardoor het hoornvlies een kegelachtige vorm krijgt. 

Vaak wordt gedacht dat astigmatisme wordt veroorzaakt door dicht op de televisie zitten of door lezen bij weinig licht, maar dat is niet waar. 

Hoe ziet de behandeling van astigmatisme eruit?

Astigmatisme kan op verschillende manieren worden behandeld, bijvoorbeeld:

  • Door het dragen van een bril met twee verschillende sterktes. Het verschil tussen de sterktes noemen we de cilinder. Deze bril wordt dan ook wel de cilinder bril genoemd. 

  • Door het dragen van torische contactlenzen. Torische contactlenzen hebben (in tegenstelling tot sferische (gewone) contactlenzen) twee verschillende sterktes en zijn meestal verzwaard, zodat ze goed op hun op hun plek blijven zitten. 

  • Door het dragen van harde nachtlenzen die de vorm van het hoornvlies herstellen. Nachtlenzen draag je ‘s nachts als je slaapt, zodat je overdag geen bril of contactlenzen hoeft te dragen. 

  • Door middel van een laserbehandeling, waarbij de vorm van het hoornvlies wordt hersteld. 

  • Door middel van een lensvervanging, waarbij de eigen ooglens wordt vervangen door een kunstlens die de cilinderafwijking corrigeert.

Kan astigmatisme verbeteren?

Astigmatisme verbetert niet vanzelf en kan alleen worden genezen door middel van een chirurgische ingreep, zoals een laserbehandeling of lensvervanging. Een bril of contactlenzen genezen een cilinderafwijking dus niet, maar nemen wel de symptomen weg.

Laat je informeren en adviseren door je opticien, optometrist of oogarts wat voor jou de beste behandeling is. 

Moet je een bril met cilinder altijd dragen?

Wanneer je voor het eerst een cilinder bril gaat dragen, kan het zijn dat je ogen hier aan het begin aan moeten wennen. Dit kan ook zijn wanneer je een bril met een hogere cilindersterkte dan eerst gaat dragen. Het beeld dat je ziet door de glazen, kan als vertekend worden ervaren. Meestal hebben je ogen een wenperiode van één tot drie weken nodig en zal dit vertekende beeld verdwijnen. Je ogen zijn dan gewend aan je nieuwe cilinder bril. Tijdens deze periode is het belangrijk om jouw bril met cilinder altijd te dragen. Hoe vaker je de bril draagt, des te sneller je ogen gewend zullen raken. 

Symptomen dat jij de verkeerde cilinder bril draagt

Het kan zijn dat je maar lastig kan wennen aan jouw nieuwe cilinder bril. Het is belangrijk om na te gaan of jij een verkeerde cilinder bril draagt. Blijft jouw zicht na een paar weken nog steeds wazig? En blijf je last hebben van hoofdpijn en vermoeide ogen? Dan zou het zomaar kunnen dat je inderdaad een verkeerde cilinder bril draagt. Ga in dit geval langs bij een Pearle opticien bij jou in de buurt. Wij kijken graag nog eens naar jouw ogen om een passende zichtoplossing te vinden.

Hoe kom je erachter of je astigmatisme hebt?

Vermoed jij dat je astigmatisme hebt? Kom dan langs en laat je ogen opmeten door een van onze erkende opticiens en optometristen. Hij of zij kan door middel van een oogtest achterhalen of je inderdaad astigmatisme hebt. 

Deze test gaat als volgt in zijn werk. Je kijkt naar verschillende rechte lijnen die samen een (halve) cirkel vormen. Vervolgens wordt gemeten hoe scherp je elke afzonderlijke lijn ziet. Zie je alle lijnen even scherp? Dan heb je geen last van astigmatisme. Wanneer je niet alle lijnen even scherp ziet, kan dit erop duiden dat je last hebt van astigmatisme. Hoe minder lijnen je scherp ziet, hoe groter de cilinderafwijking. 

Wil je alvast een beeld krijgen van de test? Doe dan onze online oogtest. Deze test is ontwikkeld in samenwerking met onze professionele opticiens, maar is geen vervanging van de oogmeting in onze winkels.

Vind een winkel Maak een afspraak