Wat zijn vermoeide ogen?

In ons alledaagse leven vragen we veel van onze ogen. Zo werken we tegenwoordig bijna allemaal de hele dag achter een computer. Maar ook als je vaak leest of veel op de weg te vinden bent, moeten je ogen een hoop inspanning leveren. En als we niet aan het werk zijn, dan kijken we televisie of scrollen we op onze smartphone of tablet. Het is dus niet zo vreemd dat je ogen aan het einde van de dag uitgeput en vermoeid aanvoelen.

Wat zijn de symptomen van vermoeide ogen?

Je herkent (zwaar) vermoeide ogen aan een of meer van de onderstaande symptomen:

• Wazig zicht. 

• Tranende ogen of juist droge ogen. 

• Dubbelzien. 

• Druk op de ogen.

• Rode ogen. 

• Een pijnlijk of branderig gevoel in of rondom de ogen. 

• Moeite hebben met scherpstellen tussen verschillende afstanden (accommoderen).

• Overgevoeligheid voor licht. 

• Hoofdpijn in het voorhoofd of achter de ogen.

Ook hebben mensen met vermoeide ogen soms last van nek-, schouder- of rugpijn. In de meeste gevallen wordt dit veroorzaakt door een verkeerde werkhouding. Daarnaast kunnen klachten als duizeligheid, prikkelbaarheid, een onrustig gevoel of concentratieproblemen samenhangen met vermoeide ogen.

Wat kan de oorzaak van vermoeide ogen zijn?

De oorzaak van vermoeide ogen wisselt per geval. De meest voorkomende oorzaken zijn:

• Langdurige inspanning van de ogen. Dingen als werken achter een beeldscherm, lezen en autorijden vragen veel van je ogen. Hierdoor kunnen ze op den duur vermoeid raken. 

• Lezen bij onvoldoende licht. Wanneer je leest in een donkere kamer, moeten je ogen zich hard(er) inspannen om de letters op je beeldscherm of in je boek te lezen. Dit kan zorgen voor vermoeide ogen. 

• Lichamelijke of mentale vermoeidheid. Dit kan effect hebben op je gehele lichaam, waaronder je ogen. 

• Wonen of werken in een te droge ruimte. Een goede luchtvochtigheid is belangrijk voor je ogen. Tegenwoordig hebben de meeste gebouwen goede isolatie en airconditioning. Dit zorgt vaak voor droge, vermoeide ogen. 

• Stress. Door stress maakt je lichaam cortisol aan, wat ervoor zorgt dat je pupillen groter worden (dilatatie). Langdurige dilatatie kan je ogen overgevoelig maken voor licht. Dit zorgt vervolgens weer voor vermoeide ogen. 

• Het niet dragen van een bril of lenzen bij een refractieafwijking. Een oogafwijking zorgt ervoor dat je geen optimaal zicht hebt. Je ogen zijn daardoor continu bezig om je zicht te corrigeren, wat kan leiden tot vermoeide ogen. Lees hier meer als je benieuwd bent of jij een bril nodig hebt.

• Het dragen van een bril of lenzen met de verkeerde sterkte. Ook in dit geval moeten je ogen constant je zicht corrigeren, wat kan zorgen voor vermoeide ogen. 

• Het dragen van contactlenzen. Wanneer je je contactlenzen te lang of op een verkeerde manier draagt, kan dit leiden tot vermoeide ogen. Hier lees je hoe je je lenzen op de juiste manier gebruikt.

• Niet goed functionerende oogspieren. Een oogafwijking als strabisme kan veroorzaakt worden door te korte oogspieren. Hierdoor moeten de ogen extra hard werken, wat kan zorgen voor vermoeide ogen. 

• Een verstoord evenwichtsorgaan. Dit kan leiden tot vermoeide ogen, in combinatie met duizeligheid, hoofdpijn of een licht gevoel in het hoofd. 

Hoe kun je vermoeide ogen behandelen?

Ben jij benieuwd wat je kunt doen tegen (zwaar) vermoeide ogen? Wij hebben een aantal handige tips voor je op een rij gezet:

Tip 1: zorg ervoor dat je voldoende slaapt en ontspant. Een volwassene heeft elke nacht tussen de zeven à acht uur slaap nodig. 

Tip 2: geef je ogen regelmatig een pauze. Computeren, televisie kijken, autorijden, lezen: je vraagt elke dag veel van je ogen. Daarom is het belangrijk om je ogen regelmatig wat rust te geven.

Tip 3: pas de 20-20-2-regel toe. Werk je elke dag urenlang achter een computer? Dan is dit een handige regel om toe te passen. Deze regel houdt in dat je na 20 minuten op je scherm 20 seconden in de verte kijkt én dat je elke dag tenminste 2 uur buiten bent. 

Tip 4: zet je computer en smartphone in nachtmodus. Deze modus verandert de kleur van je scherm in een lichtoranje tint. Hierdoor wordt een deel van het blauwe licht dat afkomstig is van je beeldscherm gefilterd.

Tip 5: zorg voor een goede luchtvochtigheid in je woon- en werkruimte. Je kunt hiervoor een speciale luchtbevochtiger aanschaffen, of gewoon een bakje water aan de verwarming hangen. Hiermee houd je de luchtvochtigheid op peil. 

Tip 6: zorg voor voldoende frisse lucht in je woon- en werkruimte. Zet daarom elke dag ten minste tien minuten de ramen ogen. Dit zorgt ook voor een goede luchtvochtigheid. Win-win!

Tip 7: knipper regelmatig met je ogen. Als je achter een beeldscherm werkt, knipper je automatisch minder met je ogen. Let er daarom op dat je voldoende met je ogen knippert. Zo houd je je ogen vochtig.

Tip 8: beweeg je ogen. Je ogen houden van afwisseling. Daarom zijn ze dol op nieuwe beelden en kleuren. Werk je veel achter een beeldscherm? Kijk dan regelmatig even om je heen of naar buiten voor nieuwe indrukken.

Tip 9: pas je werkhouding aan. Het is voor je nek en rug erg belangrijk dat je scherm zich op ooghoogte bevindt. Wanneer je je scherm nét iets lager zet, kijk je iets meer naar beneden en sluit je je ogen een klein beetje. Dit zorgt ervoor dat het oogoppervlak dat kan uitdrogen kleiner is dan wanneer je recht vooruit kijkt. Let er alleen wel op dat deze houding ook fijn is voor de rest van je lichaam. 

Tip 10: eet voldoende vitamine A. Deze vitamine draagt bij aan goed zicht. Vitamine A vind je onder andere in vlees, vis, zuivel en eieren, maar ook in wortel, spinazie, boerenkool en andijvie. 

Tip 11: zorg voor een goed verlichte werkruimte. Als je vaak leest in een slecht verlichte ruimte, krijg je al gauw last van vermoeide ogen. Investeer daarom in een goede bureaulamp.

Tip 12: houd voldoende afstand van je beeldscherm. Zorg ervoor dat er een armlengte tussen jou en je beeldscherm zit. Dit zorgt ervoor dat je niet met je neus bovenop je scherm zit. 

Tip 13: probeer beeldschermen in je vrije tijd te vermijden. Werk jij elke dag achter een beeldscherm? Probeer dan na werktijd niet de hele avond op je smartphone te scrollen of televisie te kijken. Maak eens een lange wandeling, doe een klusje in huis of spreek met iemand af om bij te kletsen.

Tip 14: gebruik oogdruppels. Deze hydrateren je ogen, waardoor ze minder snel droog en vermoeid aanvoelen. Vooral voor lenzendragers kunnen oogdruppels een goed hulpmiddel tegen vermoeide ogen zijn. Draag jij lenzen en overweeg je oogdruppels te proberen? Bespreek dit dan eerst met je contactlensspecialist. 

Tip 15: laat elke twee jaar je ogen controleren. Dit advies geldt ook als je al een bril of lenzen draagt. Zo weet je namelijk zeker dat je huidige kijkoplossing nog bij je ogen past. Merk je dat je zicht achteruit gaat? Wacht dan niet te lang, maar maak gelijk een afspraak voor een oogmeting. 

Helpt een bril tegen vermoeide ogen?

Ja, in sommige gevallen kan een bril helpen tegen vermoeide ogen. Bijvoorbeeld als de oorzaak van vermoeide ogen te maken heeft met een niet (goed) gecorrigeerde brilafwijking. Dan kan een bril met de juiste sterkte ervoor zorgen dat je ogen zich niet meer continu hoeven in te spannen, waardoor je klachten verminderen.

Als je veel achter een beeldscherm werkt, kan een computerbril of bril met blauwlichtfilter je ogen meer rust geven en zo je klachten verminderen. Een computerbril is een bril op sterkte die geoptimaliseerd is op de afstand tussen je ogen en je beeldscherm. Dit zorgt ervoor dat je perfect zicht hebt op je beeldscherm. Een bril met blauwlichtfilter bevat een speciale coating die het blauwe licht van je beeldscherm filtert. Deze bril is zowel op sterkte als zonder sterkte verkrijgbaar. Hoewel de werking van een bril met blauwlichtfilter niet wetenschappelijk bewezen is, ervaren veel mensen die deze bril dragen dat hun ogen meer rust krijgen.

Hoe kun je je ogen laten rusten?

Van scrollen op je telefoon tot autorijden: je gebruikt je ogen de hele dag door. Daarom is het goed om ze af en toe te ontspannen. Wij zetten een aantal simpele ontspanningsoefeningen voor je op een rij: 

• Sluit je ogen. Niks meer, niks minder. Sluit je ogen voor minimaal een minuut en adem rustig in en uit. Dit is niet alleen ontspannend voor je ogen, maar ook voor de rest van je lichaam.

• Masseer de huid tussen je ogen. Plaats twee vingers tussen je wenkbrauwen en maak kleine rondjes met je vingertoppen. Deze massage kun je goed combineren met de vorige oefening.

• Kijk in de verte. Kijk naar buiten en in de verte, zonder je ogen te focussen op één punt. Doe dit elke dag een aantal keer voor minimaal dertig seconden.

• Ga naar buiten. Wandelen is een goede ontspanning voor je ogen. Je geeft ze namelijk frisse lucht en focust niet op één punt. Loop tijdens je lunchpauze dus vaker eens een blokje om.