Wat is een maculagat?
In het midden van het netvlies bevindt zich de macula (ook wel gele vlek). In de macula zitten veel lichtgevoelige cellen die we kegeltjes noemen. Deze kegeltjes registreren kleur en contrast en zorgen ervoor dat je details kunt zien. Omdat er in de macula zoveel kegeltjes zitten, zie je met de gele vlek het scherpst. Soms ontstaat er een gaatje in de macula. Dan spreken we van een maculagat. Dit kan gepaard gaan met vocht in de macula. Dit noemen we ook wel macula oedeem.
Wat zijn de symptomen van een maculagat?
Een gaatje in de macula leidt tot een afname van het zicht, omdat je met de macula het scherpst ziet. Typerend aan een maculagat is het zien van een wazige vlek in het midden van je blikveld. Een ander symptoom is beeldvertekening. Dit houdt in dat rechte lijnen vervormd (gebogen of met een knik) zijn.
Wat is de oorzaak van een maculagat?
Het oog is grotendeels gevuld met glasvocht, een heldere, gelei-achtige vloeistof. Dit vocht bevindt zich in het glasachtig lichaam dat gedeeltelijk vastzit aan het netvlies. Naarmate je ouder wordt, krimpt het glasvocht, waardoor het kan gaan trekken aan het netvlies en los kan raken. Door het trekken aan het netvlies kan er een gaatje in de macula ontstaan.
Verder zijn er bepaalde risicofactoren die de kans op een maculagat vergroten, namelijk:
-
Leeftijd. Een gaatje in de macula komt het vaakst voor bij mensen tussen de 60 en 90 jaar.
-
Geslacht. Vrouwen hebben iets meer kans op een maculagat dan mannen.
-
Al eens eerder een gat in de macula hebben gehad. Mensen die al eens in het ene oog een gaatje in de macula hebben gehad, hebben meer kans om het nog een keer te krijgen, maar dan in het andere oog.
-
Sterk bijziend zijn. Mensen die sterk bijziend zijn (dingen in de verte niet goed kunnen zien), lopen meer risico op een maculagat.
Hoe ziet de behandeling van een maculagat eruit?
De kans dat een gaatje in de macula vanzelf weer sluit, is erg klein. Een maculagat kan behandeld worden door middel van een vitrectomie (ook wel glasvochtoperatie) en een netvliesoperatie.
Tijdens een vitrectomie wordt eerst het glasvocht uit het oog gehaald. Vervolgens wordt het meest oppervlakkige laagje van het netvlies rondom het maculagat verwijderd. Om de kans op netvliesloslating te verkleinen wordt soms ook een laser gebruikt. Daarna wordt het oog weer gevuld met lucht, gas of olie om het maculagat dicht te drukken. Lucht en gas verdwijnen na enige tijd vanzelf, olie moet na een paar maanden door middel van een operatie verwijderd worden.
Na behandeling van een gaatje in de macula bestaat er een kans dat je staar krijgt.
Herstel na behandeling van een maculagat
Na de ingreep krijg je van je behandelend arts instructies over hoe je mag zitten en liggen. Voor het slagen van de ingreep is het opvolgen van deze instructies bijna net zo belangrijk als de ingreep zelf. Het aannemen van bepaalde houdingen zorgt er namelijk voor dat het gas, de lucht of de olie precies op de goede plek tegen het netvlies drukt.
Na de behandeling van een maculagat verloopt het herstel in de regel langzaam. Hoe snel je er weer helemaal bovenop bent, hangt onder andere af van de omvang van het gat en hoe lang het er al zat.
Laat je adviseren in de winkel
Wil je persoonlijk advies over de gezondheid van jouw ogen? Kom dan langs in de winkel. Daar helpen onze opticiens en optometristen je graag verder