Wat is een refractieafwijking?

Lichtstralen komen via de pupil het oog binnen en worden vervolgens door het hoornvlies en de ooglens gebroken. Als dit op de juiste manier gebeurt, vallen deze lichtstralen precies op het netvlies. Hierdoor heb je scherp en helder zicht. Bij mensen met een refractieafwijking kan het oog binnenkomende lichtstralen niet op de juiste manier breken. Hierdoor vallen ze voor of achter het netvlies, in plaats van op het netvlies. Dit zorgt voor wazig zicht. Een ander woord voor refractieafwijking is brekingsafwijking.

Welke refractieafwijkingen bestaan er?

De term ‘refractieafwijking’ is een verzamelnaam voor diverse afwijkingen. De meest voorkomende refractieafwijkingen zijn:

• Bijziendheid (myopie). Als je bijziend bent, dan vallen lichtstralen vlak voor het netvlies. Hierdoor heb je moeite met dingen van veraf scherp zien. 

• Verziendheid (hypermetropie). Als je verziend bent, dan vallen lichtstralen vlak achter het netvlies. Hierdoor heb je moeite met dingen van dichtbij scherp zien. 

• Ouderdomsverziendheid (presbyopie). Als je last hebt van ouderdomsverziendheid, dan zie je dingen van dichtbij niet scherp. Dit heeft te maken met een verminderde elasticiteit van de ooglens. Dit hangt samen met ouder worden, vandaar de term ‘ouderdomsverziendheid’. 

• Astigmatisme (cilinderafwijking). Als je astigmatisme hebt, dan vallen lichtstralen voor, achter of zowel voor als achter het netvlies. Dit komt door een afwijkende vorm van het hoornvlies. Hierdoor heb je moeite met zowel dichtbij als veraf scherp zien. 

Het kan voorkomen dat beide ogen een iets andere brekingsafwijking hebben. Dan spreken we van anisometrie. Dit vergroot de kans op het krijgen van amblyopie (lui oog). 

Hoe ziet de behandeling van een refractieafwijking eruit?

• Een bril of contactlenzen voor veraf (zogenaamde ‘min-bril’ of ‘min-contactlenzen’).

• Een bril of contactlenzen voor dichtbij (zogenaamde ‘plus-bril’ of ‘plus-contactlenzen’). 

• Een ooglaserbehandeling waarbij het hoornvlies wordt hersteld, zodat lichtstralen weer op het netvlies landen en je weer scherp ziet. 

• Een lensvervanging waarbij de eigen ooglens wordt vervangen door een kunstlens die de afwijking corrigeert. 

Als je astigmatisme hebt en graag lenzen wilt dragen, dan kun je geen gewone (sferische) contactlenzen dragen. Sferische lenzen sluiten namelijk niet goed aan op het hoornvlies, omdat die een afwijkende vorm heeft. Kies in dit geval voor torische lenzen. 

Laat je informeren en adviseren door je opticien, optometrist of oogarts wat voor jou de beste behandeling is.